Culturama VZW

 Lezingen en cursussen
 Stadswandelingen te Brussel
 Museabezoeken

Index

Interview BRUZZ expo Van Buuren rond Anthony Caro

Artikel in Knack Weekend door Veerle Helsen - Maart 2017

Artikel in het Vrije Woord van november 2016 door Magda HEEFFER

Interview Machteld bij de serres - Kasteel Groot-Bijgaarden

Begijnhoven en Basiliek

Zoersel Week van de Smaak 2011

KVLV tijdschrift maart 2011

Aanbod geleide stadswandelingen verandert voortdurend - 4 april 2008

Art Nouveau parel te kijk in Elsene - 3 juni 2006

Hotel Solvay uitzonderlijk te bezoeken - 26 november 2005

 

 

~*~*~*~

Expo Van Buuren rond Anthony CARO

 

Bekijk reportage op:

www.bruzz.be/nl/video/expo-van-buuren-rond-anthony-caro-belangrijke-inspirator

Expo Van Buuren rond Anthony Caro: "Belangrijke inspirator ..."

 

 

<terug naar boven>

 

~*~*~*~

Architectuurfestival

BRUSSEL IN DE ETALAGE

Artikel verschenen in Knack Weekend, bijlage van het weekblad Knack en Knack focus nr 10 van 8 tot 14 maart 2017.

Tekst Veerle HELSEN en foto's Jan VERLINDE.

Met dank aan kunsthistorica Machteld DE SCHRIJVER, die rondleidingen geeft in Brussel.

 

Pagina 59 en 60 van Knack Weekend © Tekst Veerle HELSEN - Foto's Jan VERLINDE

Onze hoofdstad zet zichzelf te kijk. Deze maand vindt het Brussels Art Nouveau & Art Deco Festival plaats. Een vijftigtal bijzondere gebouwen ztten hun deuren open. Knack Weekend selecteerde drie minder bekende parels.

GEVEL LOUIS TENAERTS, 1933 - Art deco

Eigenlijk toont de façade een mix van art deco en modernisme, de zwart-witcombinatie is dan weer art deco. Over de architect, Louis TENAERTS, is weinig geweten. De huidige bewoner van het huis graaft al jaren in Brusselse archieven op zoek naar meer info over de misterieuze man. Hij zou meer dan duizend gebouwen in Brussel opgetrokken hebben en ook het gebouw rfechts is van zijn hand. Merkwaardig, want het is in een heel andere stijl gebouwd. Een tip: wandel vijfhonderd meter verder naar de Coghenlaan in Ukkel en ontdek daar nog drie gebouwen van Tenaerts. Naar verluidt zou hij deze woning getekend hebben voor zijn maîtresse Adele. Binnen staan de letters A, D, E, L en E in een mozaiek verspreid over de vloer. De eigenaar raakte geïntrigeerd door dat verhaal en zocht in de archieven naar de naam van de eerste bewoner. En wat staat daar bij de voornaam? De letter A.

TYPISCH ART DECO: Geometrische lijnen, zwart-wit, pakketboot.

Pagina 61 van Knack Weekend © Tekst Veerle HELSEN - Foto Jan VERLINDE

GEVEL GUSTAVE STRAUVEN, 1902 - Art nouveau

Misschien wel hèt kenmerk van de Brusselse architect Gustave Strauven (1878-1919): zijn smalle gevels. In tegenstelling tot zijn beroemde leermeester, Victor Horta, tekende hij vooral huizen voor (iets) minder gegoede klanten, vandaar ook de minder kwalitatieve materialen, zoals baksteen. Strauwen behoorde tot de zogenaamde tweede generatie architecten die art nouveau verspreidden in Brussel, na Horta. Het is de generatie die de Stijl democratiseerde en op die manier populairder maakte. Strauvens carrière was erg kort. Hij overleed op jonge leeftijd aan verwondingen di hij als soldaat tijdens de Eerste Wereldoorlog opliep in Frankrijk. Dit huis in de Lutherstraat in hartje Brussel werd een tijdje door hemzelf bewoond. Het is minder exuberant dan zijn bekenste woning. Huis Saint-Cyr in dezelfde buurt in Brussel.

TYPISCH ART NOUVEAU: Hes smeedwerk, de florale motieven, de zachte kleuren.

Pagina 62 en 63 van Knack Weekend © Tekst Veerle HELSEN - Foto Jan VERLINDE

Pagina 63 van Knack Weekend © Tekst Veerle HELSEN

 

 

<terug naar boven>

 

~*~*~*~

Artikel in het Vrije Woord door Magda Heeffer

Coverblad © An Avonds, HVV vzw

Ceci n’est pas une promenade. Of toch?

Culturama opent vensters en deuren op kunst en cultuur. Dat is de openingszin op de website van Machteld De Schrijver die dit jaar het vijfentwintigjarig bestaan van haar vereniging vierde. Ze begeleidt niet enkel groepen door musea en Brusselse wijken maar ook door het Pajottenland en het openluchtmuseum van Bruegel.

U hebt Culturama opgericht in 1991 naar voorbeeld van volkshogescholen als Moritoen in Brugge?

Eerder naar de idee van de volkshogescholen in Duitsland. Ik heb een tijdje in Berlijn gewoond met mijn eerste echtgenoot die Duitser was. Daarom heb ik in musea altijd gezegd, als er Duitstalige groepen zijn, geen probleem. Toen is me opgevallen dat groepen vaak kwamen in het kader van een reis die werd georganiseerd door de Volkshochschulen. Ik vond dat leuk omdat geïnteresseerden van tevoren een inleiding konden krijgen, een lezing over een tentoonstelling die gekoppeld werd aan een excursie. De Volkshochschulen in Duitsland hebben dat vaak gedaan. Toen dacht ik, ik ga met zoiets beginnen. Vandaar dat ik de vzw heb opgericht. Van in het begin had ik de informatie zowel in het Nederlands als in het Duits. Ik vind het niet noodzakelijk om het ook in het Frans en Engels te doen. Dat heeft goed gewerkt want ik kreeg heel specifieke groepen, bijvoorbeeld operaliefhebbers. Die kozen dan een dag art nouveau en bleven een weekendje in Brussel.

Moritoen stopte in 2013 wegens gebrek aan subsidies en u vierde dit jaar uw 25-jarig bestaan. U houdt vol?

Je kunt zoiets niet alleen doen. Je moet een instelling achter u staan hebben. Daarom heb ik geïnformeerd wat te doen en een vzw opgericht. Toen is er een decreet gekomen dat je moest gaan samenwerken. Mijn droom was om ooit hier in Dilbeek een eigen volkshogeschool te hebben. Zoals je Elckerlyck hebt en de Lodewijk De Raetstichting. Maar door de veranderingen van die wetgevingen is dat niet meer mogelijk gebleken. Ik kreeg dan de vraag om samen te werken met een volkshogeschool in Gent, Vlied. Dat was heel goed. Zij hadden veel mensen uit Oost-Vlaanderen en ik had mijn achterban van Brabant en Dilbeek. Maar dan ben ik een beetje bedrogen geworden. Op een moment hebben zij me voorgesteld, kijk, we kunnen jou een job geven. Maar alles wat de vzw Culturama in de loop van de tijd bij elkaar had gesprokkeld zou dan automatisch hun bezit worden. Je ziet hier een heleboel boeken staan, maar ik heb nog twee verdiepingen vol boeken. Dat is echt iemand het mes op de keel zetten. Toen dacht ik, de overheid verandert altijd maar van aanpak. Stel dat ik een jaar voor hen werk en er is weer een verandering op til, wie zegt dan dat ze mij nog gaan behouden? Toen heb ik gezegd, neen. We werken niet meer samen, het is de breuk. Ik roei wel verder met de riemen die ik heb.

Deed u nog iets anders buiten Culturama?

Ik was zelfstandige gids in musea en ik gaf les kunstgeschiedenis in het volwassenenonderwijs. Ik ben in mei zestig geworden en sinds einde juni ben ik met pensioen. Dus heb ik een punt mogen zetten achter mijn lesgeven. Ik kan mij nu voluit bezig houden met de vzw.

Maar dat doet u al 25 jaar.

Ja maar nu heb ik meer tijd. Vroeger was het wel eens ambetant als ze me vroegen voor activiteiten. Dan moest ik zeggen ik wil wel een lezing komen geven maar om half vier moet ik weg want ik moet om zes uur in de avondschool staan.

Waaraan dankt u uw succes? Wellicht omdat u zo’n breed aanbod hebt? Wat doet het goed gaan?

Goed gaan? Hmmm. Sinds vorig jaar gaat het niet meer goed. De terreur speelt een grote rol. Dat was al in het najaar zo, maar dit jaar is het om te wenen. Heel alarmerend vind ik. Ik had een Duitse klant die elk jaar tussen mei en oktober een keer of veertig kwam met een groep. Dit jaar werd alles afgelast. Nul klanten. Dan is de vraag: wat gaat het voor volgend jaar zijn? Want men heeft me al laten weten: we gaan dit jaar naar Luxemburg. Dat maakt wel veel uit. Iedereen klaagt, de musea ook. Bij Bozar, waar ik als zelfstandige gids werk, zijn ook heel veel bezoeken door vrouwenverenigingen afgelast. Dus ja… Wat ik ook vastgesteld heb, omdat ik nu toch over zoveel jaar spreek, je moet iets hebben dat in de actualiteit staat en dan heeft je wandeling succes. Art nouveau wandelingen is iets dat ik heel veel gedaan heb. We hebben een hele grote Horta-tentoonstelling in Bozar gehad in 1996. Dat liep toen goed. Maar daarna werd het steeds minder gevraagd. Aan de ene kant kan ik het wel begrijpen, er is veel over gecommuniceerd en je kan niet elke keer hetzelfde aanbieden aan je vereniging. Voor dit najaar heb ik weer twee aanvragen van bedrijven voor een Victor Hortawandeling voor hun personeel. Maar tussen 2016 en 1996 zit wel een hele tijd. ‘Kunst in de metro’ is veel gevraagd geweest in een bepaalde periode en toen ook weer niet meer. En nu vrees ik ervoor, want ik ken een aantal mensen, waarvan ik het nooit zou gedacht hebben, die de metro niet meer durven nemen. Ze hebben zelfs een auto gekocht en komen nu met de auto naar Brussel. Die angst is bij hen in hun hoofd gegroeid. Dus ik kan wel veronderstellen dat niet-Brusselaars en niet-Belgen dat ook hebben. De vrouwenwandeling werd gelanceerd toen er 50 jaar vrouwenstemrecht werd herdacht. Het moest eigenlijk in 1998 plaatsvinden, maar het werd 1999. Het is een project geweest van Amazone samen met Rosa (rol en samenleving) en Brigitte Grouwels die toen minister van gelijke kansen was. Dat is ook zoiets dat een tijd goed gelopen heeft en dan was het gedaan. Dat is heel raar. Het lijken wel modefenomenen. Als er veel gesproken wordt over de materie, dan is het in. Daarna heeft het niet meer zo’n aantrekkingskracht en moet je weer een x-aantal jaren wachten. In zijn totaliteit hebben we dit jaar maar een kwart van het publiek gehad tegenover vorige jaren. Al een geluk dat ik er niet van moet leven.

Hebt u als vrouw tegenstand ondervonden toen u begon of om uw activiteiten te ontplooien? Of kreeg u juist veel medewerking?

Tegenstand niet, maar ik heb soms wel rare reacties gekregen. Bijvoorbeeld in verband met de vrouwenwandeling kreeg ik vragen van mannenorganisaties als: je gaat toch niet de feministische toer op? Dan heb ik gezegd, natuurlijk voor een stuk zit het feminisme erbij, maar het is gewoon de geschiedenis anders bekeken. Er wordt altijd gesproken over belangrijke mannen, maar nu spreek ik een keer over belangrijke vrouwen. Dat is mijn standpunt. Bij de literaire wandelingen kreeg ik reacties van ja maar ik lees niet. Terwijl ik gewoon vertel dat die auteur over dat gebouw iets heeft geschreven en dan lees ik een stukje tekst voor. Ik verwacht van de mensen niet dat ze die auteurs kennen. Ik wil gewoon de commentaren van schrijvers op Brussel centraal stellen in mijn wandeling.

U hebt een aantal stadswandelingen gewijd aan vrouwen. Wilt u iets vertellen over uw stadwandeling ‘Cherchez la femme’? Is dat de wandeling waarin u vrouwelijke schrijfsters in Brussel belicht?

Daar worden ze onder anderen vermeld. Die wandeling is ontstaan in het kader van de viering van 50 jaar vrouwenstemrecht. Er is een boekje van gemaakt met de titel ‘Cherchez la femme’. Daar zaten een aantal hoofdstukken in zoals vrouwen en prostitutie, de begijnenbeweging, en er moesten ook een aantal hoofdstukken in komen met wandelingen. Dan heb ik de wandeling in het centrum uitgedacht. En omdat ik me als licentiate kunstgeschiedenis ook al jaren bezig houdt met vrouwelijke artiesten en ik ook wist dat er een aantal musea interessant zijn omdat die werken van vrouwelijke kunstenaars hebben, is er ook een uitleg in verwerkt over het museum van Elsene en het Charlier museum in Sint-Joost-ten-Node.

Hebben die zoveel vrouwelijke kunst?

Ja toch een serieus aandeel. Ook mede rekening houdend met het gegeven dat als je over musea in Brussel spreekt, dat de meeste mensen wel het Museum voor Schone Kunsten kennen, maar dat ze niet weten dat er nog 69 of misschien nu al 79 andere kleinere musea zijn. Dan heb ik ook informatie bijeengebracht over het kerkhof van Laken waar graven zijn van belangrijke vrouwen of familieleden van hen en ben ik de vrouwenwandelingen meer bekend gaan maken. In 99 ben ik door verschillende tijdschriftverantwoordelijken geïnterviewd en weet ik dat er nog vrouwenwandelingen waren in Hasselt, in Antwerpen, in Brugge en dan met mijn werk ook in Brussel. Nu zijn er misschien al meer, ik hoop dat toch.

U hebt een aanbod hebt voor zowel senioren als jongeren?

Ja in het verleden meer dan nu want de scholen zitten met die fameuze maximumfactuur met wat ze kunnen besteden voor schooluitstappen. Voor scholen in Vlaanderen is er het probleem van vervoer en je moet ook nog een gids betalen. En voor de ouderen, sinds de stad autovrij is kun je geen stadsrondritten meer doen met een bus. Je kan niet meer bij de beurs komen. Veel kun je niet meer tonen. Je ziet wat voor gevolgen dat heeft voor een ouder publiek.

Opmerkelijk is de invulling van uw slogan ‘Openstaan voor iedereen’. Uw aandacht voor mensen met beperkingen zoals autisme en de blinden en slechtzienden kunst laten voelen! Wordt dat geapprecieerd?

Ja, maar eigenlijk vind ik het spijtig dat daar zo weinig respons op komt. Een van mijn taken in het onderwijs was ook gidsen opleiden. Er was een cursus ‘specifieke gidstechnieken’. In die cursus had ik altijd een avond toegespitst op blinden en slechtzienden. Ze kregen van mij wat informatie maar nadien moesten zij zelf blinden zijn. Ze kregen een blinddoek om en moesten zaken betasten en proberen te raden wat het was en de materialen proberen te achterhalen. Ze moesten ook leren lopen met een blindenstok. Ik heb ze dan op school de trap laten afgaan, zodanig dat ze beseffen dat het allemaal niet zo evident is. Eén op tien in België is slechtziende! Door gewoon erover te praten kreeg ik van Dexia de vraag of ik daar rondleidingen zou willen geven voor blinden. Ze hebben een heel grote kunstcollectie. Ze hebben dan één zaterdag in de maand voorbehouden voor die groep. Maar eigenlijk is er weinig opkomst, acht mensen per keer ongeveer. Ik kan het wel van die mensen begrijpen. Er wordt van hen verwacht dat ze ernaartoe komen. Aan de Dexia-toren op het Rogierplein geraken is voor sommigen een heus probleem. Sommigen komen met de trein, maar dan moeten ze wel van het Noordstation te voet verder. Als ze een begeleider hebben, is dat geen probleem natuurlijk. Ze mogen beelden betasten en ze mogen de lijsten rond de schilderijen betasten omdat die soms ook wel heel sculpturaal zijn uitgewerkt.

Als u terugkijkt op de 25 jaar werk, wat heeft u het meeste plezier bezorgd?

Ik vind het altijd leuk als groepen terugkomen, dat ze nog een keer met je op stap willen gaan. Het is ook altijd plezierig als mensen dingen aanvullen, dat ik ook nog iets leer. Zoals bijvoorbeeld toen ik een rondleiding had uitgewerkt in de basiliek van Koekelberg en een man in de groep me vertelde dat zijn vader als architect ook nog meegedaan had aan de wedstrijd om plannen voor de bouw in te dienen, maar dat die niet weerhouden waren. Voor mij is dat heel verrijkend. Wat ik ook heel leuk vind zijn lagere schoolkinderen die details opmerken waar je zelf aan voorbij bent gegaan.

 

Magda Heeffer

 

 

<terug naar boven>

 

~*~*~*~

Interview Kasteel Groot-Bijgaarden

Naar aanleiding van belangrijke evenementen, waarbij bloemen en groen een rol spelen, werden wij geïnterviewd door de lokale Brusselse of de internationale pers.

Wij gaven historische uitleg over belangrijke plantenverzamelingen en parken en tips over de symboliek van bepaalde planten en bloemen zoals de roos, de anjer, de lelie, oranjebloesem, het viooltje, maagdenpalm, klimop, enzovoort.

Dit interview werd o.a. uitgezonden door de lokale Amerikaanse radio.

Interview Machteld de Schrijver in Groot-Bijgaarden © Walter de Decker

Het interview werd op 6 april 2016 afgenomen bij de serres in het 14 hectaren grote park van het kasteel van Groot-Bijgaarden naar aanleiding van de opening van de 7de Floraliën 2016.

 

 

<terug naar boven>

~*~*~*~

Tertio van 26/08/2015

Interview van Machteld DE SCHRIJVER over Begijnen verschenen in weekblad TERTIO op 26 augustus 2015.

Interview verschenen in Tertio van 26/08/2015 © Tertio - Culturama

Dit artikel staat onder een artikel over de Basiliek Heilig Hart van Koekelberg, een interview van Dilbekenaar Roual DE PUYDT.

Verschenen in Tertio nr811 van 26/08/2015 © Tertio - Culturama

Het is een publiek geheim dat deze merkwaardige relicten van ons patrimonium Machteld DE SCHRIJVER nauw aan het hart liggen.

Andere kolom verschenen in datzelfde weekblad:

Verschenen in Tertio nr8 van 26/08/2015 © Tertio - Culturama

Voorpagina van het Christelijk opinieweekblad TERTIO Geloofwaardig van 26 augustus 2015 nr811, 16de jaargang.

Voorpagina van Tertio nr811 © Tertio - Culturama

 

 

<terug naar boven>

~*~*~*~

Seniorenweek Zoersel 2011

Uittreksel flyer Zoersel © 

 

<terug naar boven>

~*~*~*~

Provinciale bestuursleden maken een vrouwenwandeling in Brussel

Op 10 maart kwamen vanuit alle richtingen van Brabant onze provinciale bestuursleden naar Brussel-Centraal afgezakt. Normaal komt deze groep tweemaal per jaar bijeen om te vergaderen, maar deze keer wilden zij graag eens op een andere manier bijeenkomen. Ze vonden het de moeite waard om Brussel te verkennen en samen met een gids van Culturama een echte vrouwenwandeling te maken.

Er werd gestart bij het standbeeld van koningin Elisabeth. Daarna trokken we naar de bibliotheek, de Bozar en het museum van Schone Kunsten. We liepen van de bovenstad naar de benedenstad en we kwamen heel wat standbeelden en belangrijke gebouwen tegen. Telkens hoorden we de bijhorende verhalen waarin vrouwen ooit een rol hadden gespeeld. We leerden onderweg heel wat vrouwen kennen: van Marie Popelin bekende schrijfsters, botermeisjes, princessen, verzetsvrouwen en kluizenaresen tot begijntjes toe!

© 

We leerden dat vroeger de toegang tot de wereld van de kunst, de architectuur, de beeldhouwkunst en het onderwijs grotendeels onbestaande was voor vrouwen, wat maakt dat vrouwen hun talenten ook lange tijd niet konden ontwikkelen. We kregen een beeld van die lange weg die vrouwen reeds afgelegd hebben, ook hier in ons kleine landje, om te komen tot waar we als vrouw nu staan.

© 

Op de middag hadden we gereserveerd in een gezellig Brussels restaurantje. Na de middag trokken we weer verder naar het chocolademuseum.

En we zouden geen vrouwen zijn mochten we onderweg toch niet hier en daar wat afgeleid worden door leuke winkeltjes. Er stond een strakke, koude wind die dag en zie, onderweg werd een hoedenwinkel bijna leeg gekocht door KVLK. Een vrouw met vaart vindt voor alles een oplossing!

© 

Terwijl we rondkeken in het chocolademuseum, pasten we elkaar hoedjes eerst nog eens: welke muts paste het best bij wie? Multitasten noemen ze dat...

Ondertussen werden we toegelaten tot de demonstratie: daar zagen we hoe de lekkere Brusselse pralines vorm kregen en werd er uiteraard ook eens geproefd.

© 

Moe maar voldaan sloten we de dag af met een kop koffie of thee in een mooie brasserie. We sprongen weer de trein op en zo ging iedereen goed ge-MUTS-t naar huis (voorzien van een nieuwe warme Brusselse muts als aandenken).

Een provinciaal bestuurslid stuurde de dag nadien een mailtje met de boodschap: "Bedankt voor de toffe dag die we gisteren samen beleefden, ik geniet er nog altijd van. Het is leuk om bij het provinciaal bestuur te zijn!"

 

Voetnoot

Vrouwenwandeling 'Chercher la femme': in de voetsporen van beroemde en minder bekende vrouwen.

Gids:Lieve De Pril.

 

<terug naar boven>

~*~*~*~

Aanbod geleide stadswandelingen verandert voortdurend - 4 april 2008

vrijdag 4 april 2008, 08u36

Jean-Marie Binst © Brussel Deze Week.

 

In een kwarteeuw tijd is het aanbod geleide tours door Brussel explosief gegroeid. Bijna dertig gidsenverenigingen en tourorganisatoren schieten vandaag hun pijlen af op de kleurige vogels die de hoofdstad te bieden heeft. Meer en meer zijn de originele 'Brussel-verkopers' ook Vlamingen uit de Rand. Hun aanbod promoten ze op het web.

In Brussel zijn weg kennen en er boeiend over kunnen vertellen is al lang niet meer het exclusieve alleenrecht van Brusselse gidsenverenigingen. Vele Brussel-kenners - doorgaans (kunst)historici - hebben een vzw'tje opgericht en zijn in het gat in de markt gesprongen. Ze promoten de vele troeven van deze 'veelculturenstad', in de eerste plaats aan Vlamingen. De toppers onder hun geleide circuits bewandelen thema's die uniek en specifiek Brussels zijn.

...

.

Jaarthema's

Iedereen heeft jaar in, jaar uit wel een mand vol thema's in de aanbieding.

...

Elke gids doet moeite om nieuwe invalshoeken te vinden, om uit te pakken met wat de anderen (nog) niet hebben.

...

Wie alles van Brussel beweert te kennen - en zo zijn er velen -, die heeft het vaak over de geschiedenis van de Grote Markt, de Sint-Katelijnewijk en de Sint-Hubertusgalerij, het interieur van Sint-Goedele en de grote musea, de standbeelden van t'Serclaes en Manneken Pis en in het allerbeste geval van Lodewijk van Lotharingen, verscholen naast de Protestantse Kapel. Die musts blijft elke tourorganisator aanbieden, ook al omdat de klant erom vraagt. Pendelaars en provinciale Vlamingen kennen Brussel doorgaans alleen van het kantooradres, het winkelen en het avondspektakel.

Toch is Brussel (her)ontdekken veel meer dan de basisgeschiedenis.

...

De kunsthistorica Machteld De Schrijver, die al sinds 1991 de vzw Culturama bestiert, ziet de interesses evolueren: "Dé grote succeswandeling blijft de Marollentocht. De Marollen kregen nieuwe aandacht met het tv-programma Het leven zoals het is. Mensen willen de marginaliteit letterlijk onder ogen zien, al neigt dat naar voyeurisme. Maar het biedt ook de kans om te tonen dat de wijk heel grondig evolueert. Het beste voorbeeld is de verbouwing van de voormalige koffiebranderij van Jacqmotte tot luxueuze lofts met het architectenbureau Jaspers op de bovenverdieping."

Uitkijken naar 2009

Veel wandelingen uit het aanbod zijn trendgebonden, en dat is bij Culturama niet anders. De Schrijver: "In de jaren 1980 en 1990 stond art nouveau, aangevuld met art deco, aan de top als architectuurwandeling. Die tour blijft meegaan, maar toch verdringen jaargebonden onderwerpen de klassiekers. Voor 2008 is dit overduidelijk Expo 58 en alles wat over de jaren 1950 en 1960 te (her)ontdekken valt. Naast het Atomium zijn dat ook de restanten in het centrum. Ik heb een parcours uitgestippeld van het PS-gebouw en de bowling bij de Kapellekerk, langs het voormalig RVA-gebouw, de Kunstberg met de Koninklijke Bibliotheek (1962) en de Ravensteingalerij die de modernste galerij van de fifties was, tot het Sabenagebouw waar vliegtuigpassagiers een andere uitgang vonden dan die die het 'plebs' moest gebruiken om het Centraal Station te verlaten. Na de huidige werkzaamheden aan de Kunstberg en Square, het congressencentrum, bied ik die wandeling in een nieuw kleedje aan in 2009."

Tops & flops

Niet elk onderwerp waar energie in kruipt, wordt ook een hit. Zo doet de Literaire wandeling van Vlaamse schrijvers het bij Culturama enkel op 11 juli, op Open Monumentendag (het derde weekend van september) en bij het tweejaarlijkse Groot Beschrijf. De Schrijver: "Er ging veel opzoektijd naar het uitstippelen van dit circuit, en toch bekoort het weinig bezoekers. Er wordt verkeerdelijk gedacht dat je de Vlaamse literatuur al moet kennen voor je aan de tocht begint. Met Kunst in de metro, jarenlang een succes, gaat het ook bergaf. De metro's in het buitenland zijn vaak beter bekend dan die van Brussel. Nu heb ik Kunst in de metro als zoektocht uitgewerkt. Op die manier kan het een nieuw publiek prikkelen."

Voorts is het alsmaar nadenken over wat bij de tijdsgeest én de jaarherdenkingen past, ook al voor 2009. Daar speelt ook De Schrijver graag op in. "Ik werk aan een wandelopdracht naar aanleiding van twintig jaar Brussels Operettetheater in december. Het wordt een parcours over het vaudeville- en operetteleven in de straten van Brussel. Voorts denk ik nu al na over de herdenking van zeventig jaar Tweede Wereldoorlog in 2010. Het blijft altijd zoeken naar nieuwe prikkels om Brussel anders te leren ontdekken."

Nieuwe wandeltours bij:

Culturama (02-569.27.74, www.culturama.be). Biedt wel dertig onderwerpen aan. Uitschieter: In de voetsporen van beroemde schrijvers, plekjes waar schrijvers in Brussel gewoond of gewerkt hebben. Hendrik Conscience die op het stadhuis gevierd werd toen zijn honderdste boek verscheen. Herman Teirlinck die les gaf aan de koningskinderen. Ernest Claes die voor het parlement werkte. En ook Geert van Istendael, Jan Van Nijlen en zovele anderen.

 

<terug naar boven>

~*~*~*~

Art Nouveau parel te kijk in Elsene

Art-nouveauparel te kijk in Elsene

Zaterdag 3 juni 2006, 21u29.

Lieven Bulckaert © Brussel Deze Week.

 

Voor een privébezoek aan het Hotel Solvay betaalt u een fortuin of u deelt de kosten met een groep van maximaal twintig personen. Machteld De Schrijver van de Dilbeekse vereniging Culturama leidt u in het gezelschap van debuterende gidsen uitzonderlijk rond op zaterdag 10 juni 2006.

U krijgt alle etages van de riante herenwoning (uit 1898) van de familie Armand Solvay te zien. Het geheel - van deurklinken en radiatorenkasten tot het bureaumeubel van de eigenaar en het trappenhalschilderij van Van Rysselberghe - is een pareltje van Belgische gesamtkunst. Victor Horta kreeg carte blanche voor dit pand. Midden jaren tachtig van vorige eeuw kreeg de familie Wittamer-Descamps miljoenen Belgische franken van Europa om de woning in haar oorspronkelijke toestand te laten restaureren op voorwaarde dat het pand toegankelijk werd voor het publiek. Over het toegangskaartje werden geen afspraken gemaakt, maar het bezoek is de moeite waard.

Geleid bezoek aan Hotel Solvay, Louizalaan 224, 1050 Elsene op 10 juni 2006 om 10.30 uur (stipt). Geen naaldhakken, camera's of beeld-gsm's. 42,50 euro per persoon vooraf te storten. Meer info op 02-569.27.74

 

<terug naar boven>

~*~*~*~

Hotel Solvay uitzonderlijk te bezoeken - 26 november 2005

zaterdag 26 november 2005, 12u35

Jean-Marie Binst © Brussel Deze Week

Het mooiste art-nouveaupand van Victor Horta is zonder tegenspraak het Hotel Solvay, dat hij met financiële carte blanche voor de industrieel Solvay mocht bouwen. Stadsgids Machteld de Schrijver loodst u er voor een keer binnen met Culturama.

De riante herenwoning met koetshuis in de tuin heeft alles om een onwisbare aha-erlebnis na te laten bij wie hier binnenstapt. Er is een entree voor koetsen en zijdelingse verhogen om droog en makkelijk uit het rijtuig of de automobiel te stappen. Een glazen inkomhal met bloemenmotieven in het houtsnijwerk en een imposante trappenpartij met een van de mooiste en bekendste wandschilderingen van Theo Van Rysselberghe. Een gezelschap duidelijk genietend van het zomergroen en trillend in het zonlicht omdat het pointillisme alle facetten van de kleuren weet te accentueren.

Het Hotel Solvay stak de ogen uit van de betere burgers die hier vanaf 1898, het bouwjaar van het gebouw, over de vloer kwamen en Mijnheer Solvay bezochten. Zijn bureaumeubel, als alle meubilair ontworpen door Horta, zorgde voor een spitsvondige psychologische grens tussen diegene die erachter zat en ervoor stond.

In 1956 kon de familie Wittamer-Descamps het van de slopershamer redden, en heel wat privaat kapitaal, maar ook geld van de Europese Gemeenschappen (in de jaren tachtig) hielpen het pand in zijn oorspronkelijke toestand te restaureren, op de bovenste verdieping na.

Spitsvondigheden als een blauw-wit porseleinen toilet, een gluurvenster helemaal boven om mensen die de trap naar boven gingen te bespieden, een ingenieus ingewerkte warmeluchtcirculatie en andere spielereien van architect-decorateur Horta maken het interieur tot een verbazend luxueus paleis. De erfgenamen Wittamer kijken zeer secuur toe op bezoek aan dit pand, maar ze zijn verplicht om het publiek sporadisch binnen te laten, omdat ze destijds overheidsgelden hebben aanvaard. Toch vragen ze om vooraf ieders naam, beroep en adres te kennen. Geen schoenen met hoge hakken te dragen, noch paraplu's of handtassen mee te nemen in het huis. Ook fotograferen en filmen kan niet.

Enkel de Amerikaanse dochter des huizes mocht als architecte ooit een monografie over dit huis publiceren. Het bezoek van het huis met Culturama neemt ongeveer twee uur in beslag en wordt grondig becommentarieerd in het Nederlands. Slechts twintig mensen kunnen mee, voor 42,50 euro per persoon. Het is het geld meer dan enkele museabezoeken waard.

Bezoek Hotel Solvay met Culturama op zaterdag 10 december vanaf 14u30. Afspraak Louizalaan 224, Elsene.

Inschrijvingen gebeuren enkel door storting van 42,50 euro op de rekening van Culturama, Baron de Vironlaan 140, 1700 Dilbeek, 068-2157923-88 ten laatste op 1 december. Info: 02-569.27.74.

 

<terug naar boven>

~*~*~*~